Konstrukcja zielonego dachu składa się z kilku warstw ułożonych na stropie: hydroizolacji, warstwy drenażowej, geowłókniny, substratu oraz roślin. Wyróżniamy 2 główne typy – ekstensywny (lekki, do 150 kg/m²) i intensywny (ciężki, powyżej 300 kg/m²). Dach ekstensywny obsadza się rozchodnikami i bylinami, ma warstwę substratu 8-15 cm. Intensywny może pomieścić krzewy i drzewa, wymaga substratu 20-100 cm. Konstrukcja musi uwzględniać dodatkowe obciążenie, system odwodnienia i nachylenie 2-5 stopni.

Zielone dachy stanowią coraz popularniejsze rozwiązanie w aktualnym budownictwie, łącząc ergonomika z ekologią. Projektowanie dachu zielonego wymaga szczegółowego planowania i uwzględnienia wielu spraw technicznych. Podstawową kwestią jest odpowiednie przygotowanie konstrukcji nośnej, która musi wytrzymać znaczne obciążenia związane z warstwami wegetacyjnymi i retencją wody. Czy aktualne technologie umożliwiają tworzenie bardziej zaawansowanych systemów? Bez wątpienia tak – dostępne materiały hydroizolacyjne i drenażowe dają dobre parametry. Przy projektowaniu należy spojrzeć na nachylenie połaci (zazwyczaj od 1° do 45°) oraz odpowiedni dobór roślinności. System korzeniowy musi być dobrze dobrze dobrze dobrze dobrze dostosowany do głębokości substratu, a same rośliny powinny charakteryzować się odpornością na trudne warunki atmosferyczne.

Warstwy techniczne i ich funkcje w dachach zielonych

Prawidłowe ułożenie warstw technicznych determinuje skuteczność całego systemu zielonego dachu:

1. Warstwa konstrukcyjna (strop)
2. Paroizolacja
3. Termoizolacja
4. Hydroizolacja przeciwkorzenna
5. Warstwa ochronna
6. Warstwa drenażowa
7. Warstwa filtracyjna
8. Substrat i warstwa wegetacyjna

Rozwiązania techniczne i innowacje

„Nowoczesne systemy dachów zielonych wykorzystują zaawansowane materiały kompozytowe i bioretencyjne„. Najważniejszym elementem jest właściwy dobór hydroizolacji przeciwkorzennej, która zabezpiecza konstrukcję przed przerastaniem korzeni i ewentualnym uszkodzeniem warstw technicznych. Aktualnie rozwiązania techniczne umożliwiają tworzenie systemów modułowych – gotowych segmentów mających wszystkie potrzebne warstwy (od drenażu po substrat). Jak efektywnie połączyć piękno z funkcjonalnością? Odpowiedzią są systemy automatycznego nawadniania i monitoringu wilgotności – to rozwiązania ważne w przypadku dachów intensywnych.

Aktualnie technologie umożliwiają tworzenie dachów zielonych o różnorodnym przeznaczeniu : od prostych systemów ekstensywnych po zaawansowane ogrody dachowe. Projektowanie systemów retencyjnych musi uwzględniać lokalne warunki klimatyczne i obciążenia konstrukcyjne. Rozwiązania techniczne powinny być dobierane indywidualnie do każdego projektu, biorąc pod uwagę takie czynniki jak: ekspozycja dachu, przewidywane obciążenia śniegiem czy intensywność użytkowania (w przypadku dachów intensywnych). Materiały stosowane w konstrukcji dachu zielonego muszą spełniać rygorystyczne normy – dotyczy to przede wszystkim geowłókniny filtracyjnej i systemów odwadniających.

Zielony dach – gdy ekologia spotyka innowacyjną architekturę miejską

Konstrukcja dachu zielonego wymaga dobrego przygotowania każdej warstwy, począwszy od solidnej hydroizolacji, przez warstwę drenażową, aż po substrat i roślinność. Najważniejszym elementem jest wzmocniona konstrukcja nośna, która musi udźwignąć dodatkowe obciążenie związane z warstwami wegetacyjnymi i zatrzymywaną wodą opadową. Warstwa hydroizolacyjna musi być wykonana z materiałów najwyższej jakości, odpornych na przerastanie korzeni.

System drenażowy w formie specjalnych mat lub płyt daje nam odprowadzanie nadmiaru wody, jednocześnie magazynując jej część na potrzeby roślin. Substrat, czyli podłoże dla roślin, powinien być lekki i dobrze dobrze dobrze dostosowany do planowanego typu zieleni. Wybranie roślin zależy od rodzaju dachu zielonego – ekstensywnego (lżejszego) lub intensywnego (cięższego).

Na dachach ekstensywnych świetnie sprawdzają się rozchodniki, zioła i trawy, które są odporne na trudne warunki atmosferyczne i nie potrzebują intensywnej pielęgnacji. Dla dachów intensywnych można posadzić nawet niewielkie krzewy czy drzewa, ale wymaga to grubszej warstwy substratu i mocniejszej konstrukcji nośnej. Systemy nawadniające i częste przeglądy techniczne są potrzebne do prawidłowego działania zielonego dachu.

Zielone dachy: architektoniczne płuca miast – warstwy roślinne dla zrównoważonego rozwoju

Warstwy dachu zielonego różnią się zależnie typu nasadzeń. Dach ekstensywny wyróżnia się lekką konstrukcją o grubości 6-15 cm. Ma warstwę drenażową, filtracyjną, substrat i roślinność sucholubną. Najważniejszym elementem jest hydroizolacja odporna na przerastanie korzeni.

• Warstwa wegetacyjna
• Substrat glebowy
• Warstwa filtracyjna
• Warstwa drenażowa
• Warstwa ochronna
• Izolacja przeciwwodna

Dach intensywny wymaga mocniejszej konstrukcji, gdyż jego grubość może sięgać nawet 1 metra. Umożliwia sadzenie większych roślin, w tym krzewów i małych drzew. System nawadniania jest tu potrzebny, podobnie jak regularna pielęgnacja.

Bioretencja w systemach dachów zielonych – nowoczesne rozwiązania dla gospodarki wodnej

Aktualnie systemy dachów zielonych dość często wykorzystują zaawansowane technologie bioretencji. Pozwalają one na dużo lepsze wykorzystanie wody opadowej, redukując jednocześnie obciążenie miejskich systemów kanalizacyjnych. Nowoczesne substraty o zwiększonej pojemności wodnej wspierają rozwój mikroorganizmów glebowych.

Podziemne tajemnice roślin dachowych – czyli jak korzenie radzą sobie na wysokościach

Korzenie roślin na dachach zielonych mają bardzo specyficzne wymagania, gdyż muszą dostosować się do płytkiego podłoża i zmiennych warunków atmosferycznych. System korzeniowy w takich warunkach rozwija się głównie poziomo, tworząc gęstą sieć płytkich korzeni, które efektywnie pobierają wodę i składniki odżywcze z ograniczonej przestrzeni. Rośliny wykształcają także liczne korzenie włośnikowe, zwiększające powierzchnię chłonną.

Ze względu na małą głębokość podłoża, która najczęściej wynosi od 10 do 20 cm, większość roślin dachowych rozwija korzenie przybyszowe, które pomagają im w lepszym przytwierdzeniu się do powierzchni.

Nienajczęściej ważne jest też to, że system korzeniowy roślin dachowych musi być odporny na okresowe przesuszenie i wahania temperatury. Dlatego najlepiej sprawdzają się gatunki sucholubne, których korzenie potrafią magazynować wodę i składniki odżywcze. Rośliny te często mają specjalne tkanki w korzeniach, które chronią je przed nadmierną utratą wody w czasie suszy. Tak, wiele z nich tworzy rozłogi i kłącza, które umożliwiają wegetatywne rozmnażanie i szybkie zajmowanie dostępnej przestrzeni.